Núi Bà Đen

Núi Bà Đen
Núi Bà Đen coi kể từ hồ nước Dầu Tiếng Bạn đang xem: bà đen là ai
Độ cao	986 m^[1]
Phần lồi	996 m^[1]
Vị trí
Núi Bà Đen Tây Ninh
Tọa độ	11°22′53″B 106°10′16″Đ / 11,381431°B 106,171175°Đ
Địa chất
Kiểu	Núi lửa đang được tắt
Leo núi
Hành trình dễ dàng nhất	Cáp treo hoặc Đi cỗ lối dài

Núi Bà Đen là ngọn núi lửa đang được tắt nằm tại trung tâm tỉnh Tây Ninh, nước Việt Nam. Với phỏng cao 986 m, đấy là ngọn núi tối đa miền Nam nước Việt Nam lúc bấy giờ, được ca ngợi "Đệ nhất thiên sơn".^[2]^[3]

Theo Gia Định trở thành thông chí, thương hiệu gốc của núi Bà Đen là Bà Dinh. Những bậc kỳ lão khu vực thì nhận định rằng thương hiệu gốc là núi Một. Đến khoảng tầm nửa thế kỷ XVIII mới mẻ xuất hiện tại tên thường gọi núi Bà Đênh, sau gọi trại dần dần trở thành núi Bà Đen. Cũng sở hữu người gọi là núi Điện Bà.^[4] Trong Chiến tranh giành nước Việt Nam, điểm xung xung quanh núi là 1 trong tâm điểm là điểm lối hao mòn Xì Gòn kết đôn đốc và cơ hội biên cương Campuchia vài ba km về phía Tây.^[5]

Khu vực này thực tế là 1 trong cụm bao gồm thân phụ núi nằm sát liền nhau là Núi Bà Đen (còn được gọi tắt là Núi Bà), Núi Heo và Núi Phụng bên trên tổng diện tích S 24 km².^[6] Quần thể Núi Bà Đen được Sở Văn hóa (nay là Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) thừa nhận là di tích lịch sử lịch sử dân tộc và danh thắng cung cấp vương quốc vào trong ngày 21 mon một năm 1989.^[7]

Đặc điểm và địa lý[sửa | sửa mã nguồn]

Núi Bà Đen (núi Bà)[sửa | sửa mã nguồn]

Ở phỏng cao 996 mét (3.268 ft), ngọn núi lửa đang được tắt này nẩy lên kể từ khu đất nền nông nghiệp cân đối của vùng Đông Nam cỗ. Ngọn núi gần như là là 1 trong hình nón hoàn hảo nhất và khá phình rời khỏi ở phía Tây Bắc. Núi Bà Đen chiếm hữu nhiều hốc động và được chứa đựng vì thế nhiều đá bazan rộng lớn. Vị trí của ngọn núi nằm tại phía Đông Bắc TP. Hồ Chí Minh Tây Ninh, nằm trong địa phận xã Thạnh Tân và cơ hội trung tâm TP. Hồ Chí Minh 11 km; cơ hội Thành phố Xì Gòn 96 km về phía Tây Bắc.^[8]

Một loại cắc kè, Gekko badenii (tắc đập núi Bà Đen), đang được bịa đặt theo đòi thương hiệu ngọn núi và là loại quánh hữu của ngọn núi.^[9]

Núi Đất (Núi Heo)[sửa | sửa mã nguồn]

Núi Đất hoặc còn được người dân khu vực gọi là núi Heo là ngọn núi thấp nhất nhập quần thể 3 ngọn núi Bà Đen. Theo phiên bản đồ dùng hành chủ yếu tỉnh Tây Ninh nhập năm 2002, thì núi Heo nằm tại phía Tây của núi Bà Đen với đỉnh điểm 341 m.^[10]

Núi Phụng[sửa | sửa mã nguồn]

Núi Phụng là 1 trong ngọn núi nằm tại phía Tây Bắc của núi Bà Đen, sát phía lối 785 với phỏng cao 419 m.^[10]

Thung lũng Ma Thiên Lãnh[sửa | sửa mã nguồn]

Thung lũng Ma Thiên Lãnh là 1 trong thung lũng nằm trong quần thể núi Bà Đen, là điểm tiếp giáp thân thích thân phụ ngọn núi là núi Đất, núi Phụng và núi Bà Đen nằm trong địa phận xã Thạnh Tân, TP. Hồ Chí Minh Tây Ninh.^[11]

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Giai đoạn trước Chiến tranh giành Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Xem thêm: tôi là ai không hệ thống nào an toàn

Theo truyền thuyết Khmer nhiều năm đang được sở hữu nói tới một phái nữ thần, Neang Khmau, người đang được nhằm lại vệt chân của tôi bên trên đá núi. Còn bên trên nước Việt Nam đã và đang có không ít truyền thuyết không giống nhau bên trên ngọn núi này^[5] như:

Truyền thuyết loại nhất nhận định rằng, thời trước, ngôi nhà vùng núi này là kẻ phụ phái nữ Phù Nam mang tên là Rê Đeng. Do cõi tục sau gọi trại trở thành Đen.^[12]
Truyền thuyết loại nhị nhận định rằng, bà Đen thương hiệu thiệt là Lý Thị Thiên Hương, phụ nữ một vị quan liêu trấn nhậm Trảng Bàng nằm trong triều Nguyễn thương hiệu là Lý Thiên. Mẹ là bà Ðặng Ngọc Phụng, người gốc ở Bình Ðịnh nhập Trảng Bàng lập nghiệp. Trong xã sở hữu chàng trai Lê Sĩ Triệt, không cha mẹ phụ vương u, văn hoặc võ xuất sắc. Lần nọ, Thiên Hương lên núi cúng miếu bị một đám côn đồ dùng vây bắt. Giữa khi nguy kịch thì chàng Lê Sĩ Triệt xông rời khỏi tấn công xua đuổi, cứu vớt được nường. Ðể đáp ơn chàng, phụ vương u nường Thiên Hương hứa gả nường mang lại Lê Sĩ Triệt. Chưa kịp ăn hỏi thì Lê Sĩ Triệt cần tòng quân tấn công Tây Sơn.^[12] Trong một thứ tự lên núi cúng thì Lý Thị Thiên Hương bị kẻ xấu xa vây bắt, toan hãm hiếp. Để lưu giữ lòng trung trinh tiết, nường Hương nhảy xuống khe núi tuẫn tiết. Sau khi bị tiêu diệt, Lý Thị Thiên Hương hiển thánh báo nằm mê mang lại vị sư trụ trì bên trên núi biết. Trong nằm mê, nường Hương xuất hiện tại nhập dáng vẻ một người phụ phái nữ đen thui đúa? Vị sư bèn đi tìm kiếm thi hài nường đưa về mai táng. Vì vậy, vị sư gọi nường là nường Đen. Người đời sau gọi là Bà Đen nhằm tỏ lòng tôn trọng.^[12]
Truyền thuyết loại thân phụ sở hữu ghi nhập quyển "Sự tích Thánh Mẫu Phật Bà Tây Ninh" rằng: Thuở mới mẻ khai thác vùng khu đất, một viên quan liêu trấn thủ vùng chân núi Một sở hữu nhị người con cái. Người nam nhi thương hiệu là Thạch Biên. Người phụ nữ là Thạch Nương, thương hiệu thông thường gọi là Đênh. Khi nường Đênh 13 tuổi hạc, sở hữu một ngôi nhà sư thương hiệu là Trung Vân Danh, đạo hiệu Trừng Thanh tìm tới sườn lưng chừng núi Một dựng miếu thờ Phật. Mộ đạo, nường Đênh đang được xin xỏ theo đòi ngôi nhà sư Trừng Thanh học tập đạo. Thấy nường Đênh xinh rất đẹp, quan liêu trấn thủ Trảng Bàng cho những người mai nguyệt lão xin xỏ cưới mang lại nam nhi. Khi nhị mái ấm gia đình sẵn sàng lễ phẩm mang lại lễ cưới thì bất thần nường thất lạc. hộ gia đình nhị mặt mũi cho những người mò mẫm kiếm mọi nơi thì phân phát hiện tại một khúc chân nghi ngại là của nường Đênh. Mọi người tháp canh đoán rằng nường Đênh đã biết thành cọp vồ. hộ gia đình mai táng khúc chân và lập mộ mang lại nường bên dưới chân núi.^[12]

Nơi trên đây còn tồn tại ý nghĩa sâu sắc đặc trưng so với xã hội Phật tử nước Việt Nam khi sở hữu một ngôi miếu có tiếng nằm tại phỏng cao khoảng tầm 2/3 lối lên núi.^[13] Dường như, so với đạo Cao Đài, ngọn núi tăng thêm ý nghĩa tôn giáo đặc trưng và đền rồng thờ của đạo, Tòa Thánh Tây Ninh, ở sát ngọn núi.^[14]

Trong Chiến tranh giành toàn cầu loại nhị, ngọn núi đã biết thành quân Nhật Bản cướp đóng góp, tiếp sau đó bị Việt Minh, Pháp và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam nước Việt Nam (MTDTGPMN) trấn áp.^[15]

Giai đoạn Chiến tranh giành Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Do Đồng vì thế sông Cửu Long, trình bày cộng đồng là 1 trong điểm khá cân đối nên ngọn núi gần như là rất có thể bao quát tầm coi một điểm to lớn, trở nên một địa điểm kế hoạch cho tất cả nhị phe nhập cuộc chiến tranh. Vào mon 5 năm 1964, ngọn núi đã biết thành tiến công vì thế Lực lượng MIKE số 3 của Hoa Kỳ. Tại trên đây, tè đoàn Tín hiệu 121 đang được thiết lập một trạm gửi tiếp vô tuyến có tên Granite Romeo Tango nhập mon hai năm 1966.^[8]^[15]^[16] Được tiếp tế kể từ lực lượng ko quân nhập phần rộng lớn trận đánh, Hoa Kỳ đang được trấn áp phần bên trên và MTDTGPMN trấn áp phần bên dưới và xung xung quanh chân núi.^[8]^[16]

Vào ngày đêm 13 mon 5 năm 1968, thời điểm này 140 bộ đội của Hoa Kỳ đang được cướp đóng góp đã biết thành MTDTGPMN tiến công. Đến 2 tiếng một phần hai tiếng sáng sủa ngày 14 mon 5, MTDTGPMN đã biết thành tấn công xua đuổi vì thế hỏa lực và pháo binh dội ngược lại. Kết trái ngược, 24 bộ đội Hoa Kỳ bỏ mạng, 25 bộ đội MTDTGPMN bị giết thịt và 2 bộ đội Hoa Kỳ thất lạc.^[17]^[18]

Vào mon một năm 1969, ngọn núi đã biết thành lực lượng Lữ đoàn 1 nằm trong Tiểu đoàn 3, Trung đoàn 22, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 23 và xe cộ tăng của Tiểu đoàn 2, Trung đoàn 34 Thiết giáp nhà pha xét. Trong những tầng hầm lòng núi, chúng ta đang được nhìn thấy những kho chứa chấp tranh bị và giao đấu với lực lượng MTDTGPMN bên trên núi. Trong trong cả trận đánh, khi thất thế, quân lực của MTDTGPMN luôn luôn quay trở lại núi và những địa thế căn cứ trong những hốc động.^[8]

Đại tá Donald Cook là quân nhân Thủy quân Lục chiến thứ nhất bị tóm gọn nhập cuộc chiến tranh nước Việt Nam. Trong một thời hạn, anh đã biết thành giam cầm sát núi Bà Đen.^[19]

Vào vào đầu tháng 12 năm 1974, cuộc chiến kịch liệt ở Tây Ninh chính thức, với thương hiệu lửa của Quân group dân chúng nước Việt Nam (QĐNDVN) rơi xuống thủ phủ tỉnh Tây Ninh và những hạ tầng quân sự chiến lược phụ cận. Đại group 3 bao gồm 80 người, Tiểu đoàn 314 Sở group Biên chống đảm bảo an toàn trạm tiếp sóng năng lượng điện đài bên trên đỉnh Núi Bà Đen chính thức hứng Chịu đựng những mùa tiến công với độ mạnh và gia tốc càng ngày càng tăng. Việc tiếp tế và di tản vì thế trực thăng đang được trở thành bất khả ganh đua, tuy nhiên lãnh đạo đại group đang được report sở hữu đầy đủ thực phẩm và đạn dược, tuy nhiên nước đang được hết sạch và một số trong những người bị thương nặng nề cần được di tản. Các cuộc tiến công của QĐNDVN nhập núi Bà Đen nối tiếp nhập trong cả mon 12 năm 1974. Không lực nước Việt Nam Cộng hòa đang được nỗ lực tiếp tế mang lại quân group bên trên đỉnh núi tuy nhiên thất bại. Cuối nằm trong vào trong ngày 6 mon một năm 1975, khi không tồn tại thực phẩm và đồ uống, đạn dược đang được dùng sát không còn, đại group đã mang thương binh và rút xuống núi về tuyến sau.^[20]

Du lịch[sửa | sửa mã nguồn]

Hình hình ảnh núi Bà Đen coi kể từ trung tâm TP. Hồ Chí Minh Tây Ninh.

Vào năm năm trước, thay mặt Văn chống nhà nước, Phó Thủ tướng tá Vũ Đức Đam đã ký kết ra quyết định "Quy hoạch tổng thể cải cách và phát triển Khu du ngoạn vương quốc núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh cho tới năm 2020, tầm coi cho tới năm 2030".^[21] Những năm tiếp sau đó, đề án quy hướng về quần thể du ngoạn vẫn luôn luôn được trình bày bổ sung cập nhật nhập cơ sở hữu ra quyết định về sự việc quy hướng diện tích S quần thể du ngoạn 2.903,79 ha và nghiên cứu và phân tích cải cách và phát triển nằm trong Tòa Thánh Tây Ninh và hồ nước Dầu Tiếng.^[22]

Đến năm 2017 – 2018, Tập đoàn Sun Group đang được chính thức liên minh với Ủy ban dân chúng tỉnh Tây Ninh quy hướng thi công Khu du ngoạn vương quốc núi Bà Đen với tên thường gọi "Sun World Ba Den Mountain" với tổng nút góp vốn đầu tư quy trình 1 rộng lớn 2.000 tỷ VNĐ.^[23] Năm 2022, Khu du ngoạn vương quốc núi Bà Đen trở nên 1 trong những 5 điểm đến lựa chọn nhộn nhịp khách hàng nhất toàn nước.^[24]

Sạt lở[sửa | sửa mã nguồn]

Vào chiều ngày 14 mon 11 năm 2021, một số trong những điểm bên trên núi Bà Đen đang được xẩy ra biểu hiện sụt lún khu đất, đá kể từ đỉnh núi xuống. lý do thuở đầu được mang lại là vì mưa rộng lớn tổng thể trong cả 2 tuần bên trên Tây Ninh.^[25] Một ngày tiếp sau đó, lực lượng nằm trong Ban quản lý và vận hành quần thể du ngoạn vương quốc núi Bà Đen và Chi viên Kiểm lâm đang được đánh giá và nguyên vẹn nhân đầu tiên được thể hiện là vì sở hữu một khối khu đất đá được tập trung đáp ứng tiến hành bên trên đỉnh núi đã biết thành đẩy trôi, tạo ra trở thành dòng sản phẩm bùn khu đất chảy xuống trở thành vệt lâu năm.^[26] Tuy nhiên, trường hợp bất ngờ không khiến thiệt hãi về người.^[26]

Leo núi Bà Đen[sửa | sửa mã nguồn]

Có nhị tuyến phố nhằm khác nước ngoài leo Tột Đỉnh núi Bà Đen là lối hao mòn ở sau sườn lưng miếu Bà, phần đường này được cho rằng khá dốc, ngắn ngủn tuy nhiên lại chứa đựng nhiều nguy hại như đá rữa, láng trượt và rắn rết. Tại dọc lối sở hữu 4 trạm tiếp tế thực phẩm và thực phẩm. Hai lối hao mòn không giống là chính thức kể từ đài Liệt sĩ theo đòi những cột năng lượng điện Tột Đỉnh núi. Đường này dễ dàng lên đường, tuy vậy khá lâu năm, nắng và nóng và không tồn tại trạm tiếp tế.^[27]

Tuy nhiên, cho tới ngày 14 mon 5 năm 2021, ông Phạm Văn Hải, Phó trưởng phòng ban quản lý và vận hành Khu du ngoạn vương quốc núi Bà Đen, nằm trong Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Tây Ninh đang được sở hữu thông tin về sự việc đòi hỏi tạm ngưng đoạt được đỉnh núi Bà Đen vì thế đường đi bộ như lối kể từ miếu Bà Tột Đỉnh, lối cột năng lượng điện và lối hao mòn điểm Ma Thiên Lãnh. Lý vì thế được Ban quản lý và vận hành thể hiện là vì tác động kể từ mùa mưa và bão, khiến cho xói hao mòn, sụt lún, nguy hại cho tới những phượt thủ và bên cạnh đó, ngôi nhà góp vốn đầu tư đang được thi công công trình xây dựng đường đi bộ Tột Đỉnh núi Bà Đen.^[28]

Lễ hội Xuân núi Bà Đen[sửa | sửa mã nguồn]

Lễ hội Xuân núi Bà Đen được tổ chức triển khai chính thức kể từ mùng 4 mon Giêng cho tới không còn mon Giêng mỗi năm với 3 ngày cần thiết nhất là mùng 4, 5 và 6. Trong thời điểm này những người dân hành mùi hương về Núi Bà, thông thường xin xỏ những gói giấy má đỏ tía nhập đựng một nhúm gạo, hoặc chi phí lẻ coi như xin xỏ lộc Bà đầu năm mới nhằm thực hiện ăn phát tài phát lộc, thịnh vượng.^[29]

Vào năm 2022, Lễ hội Xuân núi Bà Đen đang được hấp dẫn lượng khách hàng tham lam quan liêu tối đa ở điểm Đông phái nam Sở.^[30] Ngày 14 mon 8 năm 2019, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đang được thừa nhận lễ vía bà Linh Sơn Thánh Mẫu núi Bà Đen là Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể vương quốc.^[31]^[32] Đây sẽ là tiệc tùng, lễ hội dân gian giảo rộng lớn ở Tây Ninh trình bày riêng rẽ và điểm Đông Nam Sở trình bày cộng đồng.^[32]

Xem thêm: zoom là ai trong flash

Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]

^ ^a ^b Heinemann 2006, tr. 238
^ Nguyễn Vũ Thành Đạt (3 tháng bốn năm 2017). “Khám đập phá quần thể núi Bà Đen - Nóc nhà đất của vùng Nam Bộ”. VietnamPlus, TTXVN.
^ Phan Đậu; Linh Trang. “Hiện tượng đặc biệt hiếm: Mây xung quanh đỉnh núi Bà Đen, tạo ra hình thù hằn kỳ kỳ lạ như đĩa bay”. VietNamNet. Truy cập ngày 21 mon 12 năm 2022.Quản lý CS1: nhiều tên: list người sáng tác (liên kết)
^ Nông Huyền Sơn. “Huyền tích Linh Sơn Thánh Mẫu núi Bà Đen”. Báo An ninh thế giới. Truy cập ngày 21 mon 12 năm 2022.
^ ^a ^b Heinemann, Larry (2006). Black Virgin Mountain: A Return đồ sộ Vietnam (ấn phiên bản 2006). Vintage Books. tr. 238. ISBN 1-4000-7689-7.
^ Phan Đình Dũng (26 mon 9 năm 2020). “Ngọn núi tối đa Nam cỗ và những điều thú vị...”. Báo Đồng Nai. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ “Kết luận của Sở trưởng Hoàng Tuấn Anh bên trên buổi thao tác với Uỷ ban dân chúng tỉnh Tây Ninh”. Cổng vấn đề năng lượng điện tử Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch. 22 mon 3 năm năm nhâm thìn.
^ ^a ^b ^c ^d Kelley, Michael (2002). Where we were in Vietnam. Hellgate Press. tr. 366. ISBN 978-1555716257.
^ Beolens, Bo; Watkins, Michael; Grayson, Michael (2011). The Eponym Dictionary of Reptiles. Baltimore: Johns Hopkins University Press. xiii + 296 pp. ISBN 978-1-4214-0135-5. ("Baden", p. 14).
^ ^a ^b Trần Vũ (25 mon 10 năm 2017). “Núi Heo, vùng cẩm tú giang sơn”. Báo Tây Ninh. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Giang Phương (7 mon 12 năm 2017). “Ma Thiên Lãnh chan chứa lý thú khiến cho người nào cũng bất ngờ”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 24 mon 12 năm 2022.
^ ^a ^b ^c ^d Nông Huyền Sơn. “Huyền tích Linh Sơn Thánh Mẫu núi Bà Đen”. Báo Công an nhân dân. Truy cập ngày 23 mon 12 năm 2022.
^ Mrozek, Steven J. (1999). 82nd Airborne Division. Turner Publishing Company. tr. 71. ISBN 1-56311-364-3.
^ McNamara, Francis Terry; Hill, Adrian (2003). Escape with honor: my last hours in Vietnam. Brassey's. tr. 77. ISBN 1-57488-693-2.
^ ^a ^b “Vol 2 No. 31 Tropic Lightning News”. Tropic Lightning News. 7 mon 8 năm 1967. Truy cập ngày 22 tháng bốn năm 2010.
^ ^a ^b Sinsigalli, R. J. (2002). Chopper pilot: not all of us were heroes. Turner Publishing Company. tr. 37. ISBN 1-56311-814-9.
^ “The attack on Nui Ba Den”. 9th Infantry Regiment website. Truy cập ngày 27 mon một năm 2015.
^ Long, Lonnie M. (2013). Unlikely Warriors: The Army Security Agency's Secret War in Vietnam 1961-1973. iUniverse. tr. 216–227. ISBN 978-1475990584.
^ Price, Donald L. (2007). The first Marine captured in Vietnam: a biography of Donald G. Cook (ấn phiên bản 2007). McFarland. tr. 129. ISBN 978-0-7864-2804-5.
^ Le Gro, William (1985). Vietnam from ceasefire đồ sộ capitulation (PDF). US Army Center of Military History. ISBN 9781410225429. Bài ghi chép này tích thích hợp văn phiên bản kể từ mối cung cấp này, vốn liếng nằm trong phạm vi công nằm trong.
^ “Quy hoạch tổng thể cải cách và phát triển Khu du ngoạn vương quốc Núi Bà Đen, tỉnh Tây Ninh cho tới năm 2020, tầm coi dến năm 2030”. Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. 23 mon một năm 2018. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Thu Hằng (12 mon 11 năm 2018). “Núi Bà Đen: Khu du ngoạn cung cấp vương quốc gắn kèm với những di tích lịch sử lịch sử dân tộc và thắng cảnh cung cấp vương quốc | Tạp chí Tuyên giáo”. Báo Tuyên giáo. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Tuấn Sơn (25 mon 11 năm 2021). “Nhiều "ông lớn" đổ xô về Tây Ninh, thời cơ mang lại ngôi nhà góp vốn đầu tư nhà đất sinh lời”. Nhịp sinh sống kinh tế tài chính nước Việt Nam & Thế giới. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Phước Tuần (2 mon một năm 2023). “Núi Bà Đen hấp dẫn khác nước ngoài thời điểm Tết dương lịch”. Báo Tin tức. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Hạng Vũ (16 mon 11 năm 2021). “Hiện ngôi trường vụ sụt lún núi Bà Đen”. ZingNews. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ ^a ^b Châu Tuấn (16 mon 11 năm 2021). “Sạt rữa núi Bà Đen: Không cần sụt lún tự động nhiên”. Báo Tuổi Trẻ. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Phòng QLDL (25 tháng bốn năm 2019). “Lễ 30/4 này, bạn thích lên đường đâu?”. Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Tây Ninh. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Giang Phương (15 mon 5 năm 2021). “Tạm dừng những tuyến phượt đường đi bộ đoạt được đỉnh núi Bà Đen”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 8 mon một năm 2023.
^ Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch. “Lễ hội truyền thống lịch sử Tây Ninh”. Cổng vấn đề tỉnh Tây Ninh.
^ Giang Phương (13 mon 3 năm 2022). “Đông hòn đảo khách hàng cho tới check-in bên trên đỉnh núi Bà Đen tối đa Đông Nam bộ”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 23 mon 12 năm 2022.
^ Giang Phương (29 mon một năm 2020). “Hàng trăm ngàn con người sập về Núi Bà Đen hành mùi hương ngày Tết: Chật cứng”. Báo Thanh Niên. Truy cập ngày 23 mon 12 năm 2022.
^ ^a ^b Lê Đức Hoảnh (14 mon 8 năm 2019). “Lễ vía bà Linh Sơn Thánh Mẫu - núi Bà Đen được thừa nhận Di sản văn hóa truyền thống phi vật thể quốc gia”. Báo Tin tức. Truy cập ngày 23 mon 12 năm 2022.