Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia
Chu Văn An 朱文安 | |
---|---|
Văn Trinh Công | |
![]() Tượng thờ Đường Chu Văn An bên trên Văn Miếu – Quốc Tử Giám Bạn đang xem: chu văn an là ai | |
Tên húy | Chu An (朱安) |
Tên chữ | Linh Triệt (靈徹) |
Tên hiệu | Tiều Ẩn (樵隱) |
Bút danh | Tiều Ẩn |
Thụy hiệu | Văn Trinh |
Thông tin cậy cá nhân | |
Sinh | |
Tên húy | Chu An (朱安) |
Ngày sinh | 25 mon 8, 1292 |
Nơi sinh | Thăng Long, Đại Việt |
Mất | |
Thụy hiệu | Văn Trinh |
Ngày mất | 1370 (77–78 tuổi) |
An nghỉ | núi Phượng Hoàng, phường Văn An, thành phố Hồ Chí Minh Chí Linh, tỉnh Hải Dương |
Giới tính | nam |
Gia quyến | |
Thân phụ | Chu Văn Thiện |
Thân mẫu | Lê Thị Chuân |
Học vấn | Thái học viên (Tiến sĩ) |
Chức quan | Tư nghiệp Quốc Tử Giám |
Tước hiệu | Văn Trinh Công |
Nghề nghiệp | Nhà giáo, lương y, |
Tôn giáo | Nho giáo |
Quốc gia | Đại Việt |
Triều đại | Nhà Trần |
Sáng tác nổi bật | Thất trảm sớ |
|
Chu Văn An (25 mon 8 năm 1292 - 1370), thương hiệu thiệt là Chu An, hiệu là Tiều Ẩn, tên tự là Linh Triệt, là 1 trong những mái ấm giáo, lương y, quan liêu viên Đại Việt cuối thời Trần, "danh nhân văn hóa truyền thống thế giới"[1]. Sau Lúc tổn thất, ông được vua Trần truy phong tước đoạt Văn Trinh công nên đời sau thân quen gọi là Đường Chu Văn An hoặc Chu Văn Trinh. Ông được Đại Việt sử ký toàn thư nhận xét là ông tổ của những mái ấm nho nước Việt.
Ông được gọi là kẻ thầy của từng thời đại, mái ấm giáo lỗi lạc của VN, vẫn dành riêng cả cuộc sống cho việc nghiệp dạy dỗ học tập, với triết lý dạy dỗ nhân bản, ko phân biệt nhiều nghèo đói, học tập song song với thực hành thực tế, học tập xuyên suốt đời để hiểu, nhằm thao tác làm việc và góp sức mang lại xã hội. Tư tưởng cơ của ông không chỉ sở hữu tác động cho tới nhiều mới người VN mà còn phải góp thêm phần cách tân và phát triển những độ quý hiếm nhân bản nhập điểm. Quan điểm dạy dỗ của ông sở hữu những độ quý hiếm tiến thủ cỗ vượt lên trên thời đại, thân mật với mục tiêu dạy dỗ của trái đất lúc này.
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Chu Văn An quê quán ở buôn bản Văn Thôn, Quang Liệt, thị xã Thanh Đàm (nay nằm trong thôn Văn, xã Thanh Liệt, thị xã Thanh Trì, Hà Nội).
Ông là kẻ cương trực, từng đỗ Thái học viên tuy nhiên ko rời khỏi thực hiện quan liêu nhưng mà ngỏ ngôi trường dạy dỗ học tập ở buôn bản Huỳnh Cung, mặt mày cơ sông Tô Lịch. Ông sở hữu công rộng lớn trong công việc quảng bá, dạy dỗ tư tưởng đạo đức nghề nghiệp Khổng giáo nhập VN. Vua Trần Minh Tông (1300–1357) chào ông rời khỏi thực hiện tư nghiệp Quốc tử giám, dạy dỗ mang lại Thái tử Trần Vượng, tức là vua Trần Hiến Tông sau này. Đến đời Dụ Tông, thấy quyền thần thực hiện nhiều điều vô đạo, ông dưng Thất trảm sớ nài chém bảy thương hiệu gian dối hót, tuy nhiên vua ko nghe. Ông ngán chán nản kể từ quan liêu về ở núi Phượng Hoàng (Chí Linh, Hải Dương), lấy hiệu là Tiều ẩn (người hái củi ở ẩn) dạy dỗ học tập, viết lách sách cho đến Lúc tổn thất.
Được tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]
Cuộc đời thanh bạch và tiết túa của ông là tấm gương sáng sủa của thời phong loài kiến VN. Ông là 1 trong những nhập số cực kỳ không nhiều bậc hiền đức nho được thờ ở Văn Miếu. Sự nghiệp của ông được ghi lại nhập văn bia ở Văn Miếu-Quốc Tử Giám.
Hiện ni còn lăng tẩm và thông thường thờ của ông phía trên núi Phượng Hoàng, nằm trong xã Văn An; cơ hội Khu di tích lịch sử Côn Sơn khoảng chừng 4 km. Đây là 1 trong những điểm di tích lịch sử văn hóa truyền thống và danh thắng, với cảnh rừng thông rất đẹp trùng điệp, sở hữu thông thường thờ cũ và mới nhất xây kết thúc trong năm 2007. Lăng mộ Đường Chu Văn An nằm trong Khu di tích lịch sử này. Lễ hội nhập mon tám và mon một, trọng hội vào trong ngày 25-8 và 26-11. Khu di tích lịch sử được xếp thứ hạng năm 1998.
Tên ông còn được gọi là cho những dự án công trình công nằm trong, như mặt phố, ngôi trường học tập.
Xem thêm: cam cam tv là ai

Câu đối thờ Chu An:[sửa | sửa mã nguồn]
Trần vắng vẻ demo hà thời, dục vịnh đại phi hiền đức fake lạc'
- Phượng thụi tồn ẩn xứ, trĩ lưu ngôi trường ngưỡng triết nhân phong
Dịch:
- Cuối đời Trần là thời này, dìm vịnh rong nghịch tặc há chẳng nên là dòng sản phẩm thú vui mừng của bậc hiền đức giả?
- Núi Phượng vẫn còn đó dấu tích ở ẩn, đỉnh non vẫn mãi mãi ngưỡng mộ tư thế của kẻ triết nhân!
- Ông được Đại Việt sử ký toàn thư chép:
- An (người Thanh Đàm), tính cương nghị, trực tiếp thắn, sửa bản thân trong trắng, bền lưu giữ tiết túa, ko cầu lợi lộc. Ông trong nhà xem sách, học tập vấn tinh nghịch thông, phổ biến xa gần, học tập trò đẫy cửa ngõ, thông thường sở hữu kẻ đỗ đại khoa, nhập cơ quan chính phủ. Như Phạm Sư Mạnh, Lê Quát đã thử hành khiển nhưng mà vẫn lưu giữ lễ học tập trò, lúc tới thăm hỏi thầy thì vái chất vấn ở bên dưới chóng, được thì thầm với thầy vài ba câu rồi ra đi thì lấy thực hiện mừng lắm. Kẻ này xấu xí thì ông nghiêm khắc tương khắc trách móc mắng, thậm chí còn la hét ko mang lại nhập. Ông là kẻ trong trắng, trực tiếp thắn, nghiêm khắc nghị, lẫm liệt kinh hãi cho tới như thế đấy. Minh Tông chào ông dạy dỗ hoàng thái tử học tập.
- Dụ Tông ham nghịch tặc bời chây lười chính vì sự, quyền thần nhiều kẻ thực hiện trái ngược quy tắc nước, An khuyên nhủ can, Dụ Tông ko nghe, bèn dưng sớ nài chém bảy thương hiệu hót thần, đều là những kẻ quyền thế được vua yêu thương. Người bấy giờ gọi là "Thất trảm sớ". Sớ kéo lên tuy nhiên ko được vấn đáp, ông ngay lập tức treo nón về quê.
- Ông mến núi Chí Linh, bèn cho tới ở đấy. Khi này sở hữu triều hội rộng lớn thì cho tới kinh sư. Dụ Tông đem chính vì sự trao mang lại ông, ông kể từ chối không sở hữu và nhận. Hiến Từ thái hoàng thái hậu bảo: "Ông tớ là kẻ ko thể này bắt thực hiện tôi được, tớ sai bảo thế này được ông ta?". Vua sai nội thần đem ăn mặc quần áo ban mang lại ông. Ông vái tạ kết thúc, ngay lập tức đem cho những người không giống không còn. Thiên hạ đều cho rằng bậc hùng vĩ.
- Đến Lúc Dụ Tông băng, quốc thống suýt tổn thất, nghe tin cậy những quan liêu cho tới lập vua, ông mừng lắm. Chống hèo cho tới nài bái yết, kết thúc lại nài về bên quê, kể từ chối không sở hữu và nhận chức gì. Khi ông tổn thất Vua sai quân cho tới tế, tặng thưởng thương hiệu thụy, không nhiều lâu sau sở hữu mệnh lệnh mang lại tòng tự động ở Văn miếu.
- Những mái ấm nho nước Việt tớ được sử dụng ở đời ko nên rất ít, tuy nhiên kẻ thì chỉ suy nghĩ cho tới công danh và sự nghiệp, kẻ thì thường xuyên bồn chồn về phú quý, kẻ lại hùa với đời, kẻ chỉ cốt ăn lộc lưu giữ thân thiện, chưa tồn tại ai chịu đựng chú tâm cho tới đạo đức nghề nghiệp, tâm trí cho tới việc chung vua nêu đức chất lượng, mang lại dân được nhờ ơn. Như Tô Hiến Thành đời Lý, chu Văn Trinh đời Trần, có lẽ rằng sát được như vậy. Nhưng Hiến Thành gặp gỡ được vua thông minh cho nên vì vậy công danh và sự nghiệp, sự nghiệp được thấy tức thì đương thời. Văn Trinh ko gặp gỡ vua anh minh nên chủ yếu học tập của ông, đời sau mới nhất thấy được. Hãy lấy Văn Trinh nhưng mà trình bày, thờ vua vớ trực tiếp thắn can ngăn, xuất xử thì tuân theo nghĩa lý, huấn luyện nhân tài thì công khanh đều ở cửa ngõ ông nhưng mà rời khỏi, tiết túa hùng vĩ thì thiên tử cũng ko thể bắt thực hiện tôi được. Huống chi thế lối hoàng nhưng mà đạo thực hiện thầy được nghiêm khắc, tiếng nói lẫm liệt nhưng mà bọn phỉnh hót nên kiêng dè. Ngàn năm về sau, nghe tư thế của ông, há ko thực hiện mang lại kẻ điêu ngoa trở nên liêm chủ yếu, người yếu hèn yếu hèn biết tự động lập được hoặc sao? Nếu không kiếm hiểu vẹn toàn cớ, thì có lẽ ai biết thụy hiệu của ông xứng danh với thế giới của ông. Ông thực xứng danh xem là ông tổ của những mái ấm nho nước Việt tớ nhưng mà thờ nhập Văn Miếu. [2]
Tác phẩm[sửa | sửa mã nguồn]
- Thất trảm sớ
- Tiều ẩn thi đua tập
- Tiều ẩn quốc ngữ thi đua tập
- Tứ thư thuyết ước
- Giang đình tác
- Linh thụi tạp hứng
- Miết trì
- Nguyệt tịch cỗ Tiên Du thụi tùng kính
- Thứ vận tặng Thủy Vân đạo nhân
- Xuân đán
Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]
- Thất trảm sớ
- Trường Chu Văn An
Hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
-
Tượng thờ Đường Chu Văn An bên trên Văn Miếu-Quốc Tử Giám
-
Xem thêm: nhi lê là ai
Tranh thờ Đường Chu Văn An nhập Văn Miếu - Văn Miếu bên trên Hà Nội
-
Tượng Đường Chu Văn An bên trên Văn Miếu Trấn Biên - Đồng Nai
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
Liên kết khác[sửa | sửa mã nguồn]
- Chu Văn An: Tiểu sử, cuộc sống với việc góp sức mang lại nền giáo dục " https://chiase24.com/chu-van-an.html"
- CHU VĂN AN – NGƯỜI THẦY CHUẨN MỰC MUÔN ĐỜI CỦA VIỆT NAM: https://www.cdspkg.edu.vn/cac-don-vi/to-chuc-chinh-tri-xa-hoi/hoi-khuyen-hoc/321-chu-van-an-nguoi-thay-chuan-muc-muon-doi-cua-viet-nam
- Người thầy vĩ đại mãi lưu danh: https://www.holaai.org/2021/07/chu-van-an.html
Bình luận