Bách khoa toàn thư phanh Wikipedia
Trận trở nên Thành Phố Hà Nội đợt loại hai | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Một phần của Chiến tranh giành Pháp–Đại Nam | |||||||
![]() Quân Pháp tiến công trở nên Hà Nội | |||||||
| |||||||
Tham chiến | |||||||
![]() | Nhà Nguyễn | ||||||
Chỉ huy và lãnh đạo | |||||||
![]() | Nhà Nguyễn Hoàng Diệu | ||||||
Lực lượng | |||||||
~500 quân | trên 3000 quân | ||||||
Thương vong và tổn thất | |||||||
Thiếu tá Berthe des Villers và 3 đấu sĩ Pháp bị thương |
40 quân bị tiêu diệt và đôi mươi bị thương Số còn sót lại vứt trở nên chạy trốn |
Trận trở nên Thành Phố Hà Nội 1882 hoặc thường hay gọi là trận Thành Phố Hà Nội đợt loại hai là 1 phần của trận chiến tranh giành Pháp Việt (1858-1884) ra mắt ngày 25 tháng tư năm 1882. Đây là trận tiến công thân mật quân Pháp bên dưới quyền lãnh đạo của Henri Rivière tiến công trở nên Thành Phố Hà Nội, với lực lượng quân Nam vì thế Tổng Đốc Hoàng Diệu lãnh đạo. Kết trái khoáy trở nên Thành Phố Hà Nội thất thủ nhanh gọn lẹ chỉ với sau một vài giờ nổ súng, Tổng đốc Hoàng Diệu tự động vẫn.
Bối cảnh[sửa | sửa mã nguồn]
Phía Việt Nam[sửa | sửa mã nguồn]

Năm 1873, sau thời điểm chiếm lĩnh được Nam Sở, Pháp sẵn sàng tiến thủ đi ra Bắc Sở. Vua Tự Đức phó thác mang đến Hoàng Diệu thực hiện Tổng đốc Hà Ninh, năm 1880. Ngay Khi cho tới Thành Phố Hà Nội Hoàng Diệu vẫn để tâm cho tới việc thiết kế trở nên lũy sẵn sàng lực lượng nhằm chống Pháp. Từ năm 1880 cho tới 1882, ông vẫn nhị tía đợt dưng sớ nài triều đình tiếp viện nhằm gia tăng chống tuyến chống giặc bên trên Thành Phố Hà Nội, tuy nhiên không sở hữu và nhận được phúc đáp kể từ Huế. Lúc này mái ấm trương của triều đình Tự Đức vẫn chính là người sử dụng thương thuyết nhằm ngăn chặn cuộc chiến tranh một cơ hội thụ động. Triều đình Huế còn chưng vứt ý kiến đề xuất rước quân thượng du về bảo đảm an toàn Thành Phố Hà Nội và trung châu, của Hoàng Kế Viêm thống đốc quân vụ Tây Bắc.
Đầu năm 1882, lấy cớ nước ta ko tôn trọng hiệp ước năm 1873 và lại chuồn tiếp xúc với Trung Hoa, dung túng quân Cờ Đen (một nhánh quân của Tỉnh Thái Bình Thiên Quốc) ngăn trở việc giao thông vận tải bên trên sông Hồng của những người Pháp, Đại tá Henri Rivière của Hải quân Pháp mang đến tàu chiến nằm trong rộng lớn 400 quân đóng góp trại bên trên Đồn Thủy (khu tô giới của Pháp từ thời điểm năm 1873, bên trên bờ Nam sông Hồng, cơ hội trở nên Thành Phố Hà Nội 5 km, bên trên địa điểm khám đa khoa Việt Xô ngày nay) nhằm mục tiêu uy hiếp Thành Phố Hà Nội. Hoàng Diệu vẫn hạ mệnh lệnh thiết quân luật bên trên Thành Phố Hà Nội và thân phụ cáo những tỉnh xung xung quanh sẵn sàng tác chiến, bên cạnh đó đòi hỏi viện binh tương hỗ kể từ triều đình Huế. Tuy nhiên, vua Tự Đức vẫn hạ chiếu quở trách cứ Hoàng Diệu vẫn rước binh nạt nộ giặc và khắc chế và kìm hãm sai đàng. Nhưng Hoàng Diệu vẫn quyết tâm sinh sống bị tiêu diệt với trở nên Thành Phố Hà Nội. Ông cùng theo với Tuần phủ Hoàng Hữu Xứng, Đề đốc Lê Văn Trinh, Thầy chủ yếu Phan Văn Tuyển, Án sát Tôn Thức dựa và Lãnh binh Lê Trực tợp rượu hòa tiết tỏ quyết tâm sinh sống bị tiêu diệt với Hà trở nên.
Lực lượng chống thủ bên trên Thành Phố Hà Nội, theo gót bá tước đoạt De Kergaradec, lãnh sự thứ nhất của Pháp bên trên Hà nội từ thời điểm năm 187:
- Hai trung group thu thuế thương chính: 108
- Pháo binh lưu giữ tường thành: 151 (hai trung đội).
- Số quân phụ binh: 1.574 gồm: Một đái đoàn quân vệ (tình nguyện): 442 + Lính giám thành: 500 + Lính chạy trạm: 632
Thành Hà nội được thiết kế theo như hình khuôn châu Âu kể từ thế kỉ trước, phiên bản vẽ vì thế những sĩ quan tiền Pháp từng đáp ứng vua Gia Long triển khai. Mỗi cạnh tường trở nên nhiều năm tối thiểu là 1200 mét, che vì thế khu đất, bên phía ngoài phủ một tấm gạch ốp rộng lớn đặc biệt có thể. Trên mặt mũi trở nên sở hữu 49 khẩu đại chưng, tuy nhiên toàn bộ đều bị rỉ sét và chắc chắn rằng ko phân phát pháo được.
Xem thêm: be na la con ai
Phía Pháp[sửa | sửa mã nguồn]
Theo Hiệp ước 1874, Pháp được luật lệ đóng góp một tháp canh binh bao gồm 100 người bên trên Đồn Thủy bên trên sông Hồng. Quan hệ thân mật cơ quan ban ngành trực thuộc và người Pháp luôn luôn ở tình trạng mệt mỏi. Các quan tiền mái ấm Nguyễn nhận định rằng người Pháp chẳng sở hữu nguyên do gì đáng chú ý nhằm giữ lại một tháp canh binh bên trên Bắc kỳ, ngoài những việc thực hiện chi phí tháp canh nhằm quân Pháp xâm lăng Bắc kỳ. Thống đốc Nam kỳ Charles Le Myre de Vilers thì nhận định rằng trở lo ngại chủ yếu mang đến việc mua bán bên trên sông Hồng của mình là quân Cờ đen kịt. Để giải quyết và xử lý loại sợi này thì theo gót ông tớ chỉ việc đợi khi nước ròng rã, mang đến giang thuyền phun đập phá những doanh trại Cờ đen kịt là đầy đủ nhằm phá vỡ đám "thổ phỉ" này. Việc trở ngại nhất đơn thuần lựa chọn mang đến được một viên lãnh đạo chín chắn, chứ không cần cần một người bốc đồng, luôn luôn tơ tưởng cho tới chiến công xây dựng một đế quốc phương nhộn nhịp như Garnier, và người được lựa chọn ấy là Henri Rivière. Đồng thời, chúng ta cũng tiếp tục tách những xung đột vũ trang ko quan trọng với quân mái ấm Thanh nếu như quân Thanh can thiệp. Khi Đô đốc Jauréguiberry, người luôn luôn khích lệ quyết sách đoạt được Bắc kỳ, lên thực hiện Sở trưởng Sở Hải quân ở Paris, thì plan của Le Myre de Vilers được thuận tình.
Ngày 26 mon 3 năm 1882, Rivière bên trên nhị thuyền chiến, rới TP Sài Gòn đi ra bắc nằm trong 230 quân, nhằm đẩy mạnh mang đến tháp canh binh đóng góp phía trên sông Hồng. Vừa bịa chân lên lục địa, Rivière vẫn trở thành rất là phấn khích, ko không giống gì Garnier Khi trước. Theo ông tớ, những quan tiền lại ngang bướng người Việt cần bị trừng phạt mến xứng đáng, những công sự chống thủ của quân Nam trọn vẹn hoàn toàn có thể đáp ứng tiến công... và những việc vì vậy là ko thể gật đầu được. Ngày 24 tháng tư, sau thời điểm cảm nhận được 250 quân Pháp kể từ miền Nam cho tới tiếp viện thêm thắt, Rivière gửi tối hậu thư mang đến Tổng đốc Hoàng Diệu, đề nghị phú nộp trở nên tức thì ngay tắp lự. Khi Hoàng Diệu còn còn chưa kịp vấn đáp, thì pháo thuyền của quân Pháp vẫn nổ súng phun vô thành[1].
Diễn biến[sửa | sửa mã nguồn]
Lực lượng Pháp bên dưới quyền Trung tá hạm trưởng Henri Rivière được tách TP Sài Gòn ngày 26 mon 3 năm 1882 với 2 tàu chiến Drac và Parseval,[2] chở theo gót 2 đại group thủy cỗ binh vì thế thiếu thốn tá Chanu lãnh đạo, một toán biệt phái xạ thủ An Nam, 5 tàu sà-lúp máy khá nước, từng đấu sĩ được chuẩn bị 200 viên đạn. Trước Khi lên đàng, Henri Rivière được mệnh lệnh cần vâng lệnh hiệp nghị đã ký kết và chỉ được sử dụng vũ lực vô tình huống quan trọng,[2] song người tớ cũng hiểu rằng chỉ cần phải có phản xạ nhỏ của quan tiền lại nước ta thì Rivière ngay tắp lự hành vi.[3] Đại lực lượng binh Pháp cho tới TP. Hải Phòng ngày 2 tháng tư rồi người sử dụng tàu sà-lúp đem quân cho tới Thành Phố Hà Nội ngày 3 tháng tư năm 1882, rồi đóng góp quân ở Đồn Thủy hiện nay đang sẵn có 2 đại group thủy cỗ binh đóng góp lưu giữ bên dưới sự lãnh đạo của đái trưởng đoàn Berthe de Villers.[3] Tổng số quân Pháp đóng góp ở ngoài trở nên Thành Phố Hà Nội thời điểm hiện tại là 600 cỗ binh bao gồm 450 quân thủy quân lục chiến, 130 quân thủy và đôi mươi quân phiên bản xứ.[4].
Được tin yêu quân Pháp động binh, quan tiền binh Bắc Kỳ lo phiền chống bị chống lưu giữ. Henri Rivière ko được tổng đốc Thành Phố Hà Nội Hoàng Diệu tiếp đón trang trọng sở hữu ý ko lý tưởng và khêu sự đi ra bằng phương pháp nhận định rằng những việc sửa biên soạn chống bị của quan tiền binh triều đình ở Bắc Kỳ là sở hữu tính cơ hội cừu địch và khiêu khích.[5]
Xem thêm: tiểu màn thầu là ai
Ngày 8 mon 3 (âm lịch) năm Nhâm Ngọ tức 25 tháng tư năm 1882, vô khi 5 giờ sáng sủa. H.Rivière gởi tối hậu thư cho tới Tổng đốc Hoàng Diệu hạn cho tới 8 giờ sáng sủa thì vô trở nên cần giải giáp và những quan tiền lại cần cho tới trình diện bên trên Đồn Thủy còn nếu không Rivière tiếp tục lắc trở nên.[5] Trước cơ triều đình Huế vẫn phái tức thì Tả thị thầy thuốc cỗ Hộ Nguyễn Thành Ý vô TP Sài Gòn biện bạch về những nguyên do khiến cho cho tất cả những người Pháp cần động binh bên cạnh đó cũng gởi khẩn thư mệnh lệnh mang đến quan tiền binh Bắc Kỳ cần không thay đổi trạng trở nên Thành Phố Hà Nội như vẫn sở hữu trước lúc những lực lượng của H. Rivière kéo cho tới tuy nhiên khẩn thư nầy cho tới quá trễ. Quân quan tiền mái ấm Nguyễn vô trở nên Thành Phố Hà Nội tổ chức triển khai kháng cự đơn độc nhưng mà không tồn tại sự tiếp viện kịp lúc của những cánh quân kể từ Sơn Tây (Hoàng Kế Viêm, Lưu Vĩnh Phúc) và Tỉnh Bắc Ninh (Trương Quang Đản), tuy nhiên cánh quân của Hoàng Kế Viêm và Lưu Vĩnh Phúc đóng góp ở Phủ Hoài (Dịch Vọng, Từ Liêm) cơ hội Thành Phố Hà Nội ko xa vời.
Đúng 8:15, những pháo thuyền Fanfare, Surprise, Massue và Carbine kể từ bờ sông Hồng phun đại chưng vô trở nên. Tới 10:45, quân Pháp đổ xô tiến công vô trở nên. Vào khi 11 giờ thì quân Pháp chiếm lĩnh được trở nên. Thiếu tá Berthe des Villers và 3 đấu sĩ Pháp bị thương. Trong trở nên Thành Phố Hà Nội, Hoàng Diệu nằm trong lãnh binh Hồ Văn Phong lãnh đạo chống thủ cửa ngõ Bắc, đề đốc Lê Văn Trinh lưu giữ của Đông, lãnh binh Lê Trực lưu giữ cửa ngõ Tây và lãnh binh Nguyễn Đình Đường lưu giữ cửa ngõ Nam. Phía quân triều đình sở hữu 40 tử trận và chỉ mất đôi mươi bị thương, vì thế phần đông vẫn lính tráng đều vứt trở nên chạy trốn>. Tại cửa ngõ Đông và cửa ngõ Nam, Lê Văn Trinh và Nguyễn Đình Đường hoảng hồn hãi vứt trốn. Tổng đốc Hoàng Diệu nỗ lực cụ cự tuy nhiên quân Pháp vẫn tràn vô trở nên, đành treo cổ tự động vẫn bên dưới một chiếc cây trước Võ Miếu (Võ Miếu, sau bị đập phá bỏ nằm trong trở nên Thành Phố Hà Nội, ở bên trên góc tây-nam trở nên ở địa điểm đầu phố Đường Chu Văn An trước mặt mũi trụ sở Sở Ngoại phú ngày nay).
Kết quả[sửa | sửa mã nguồn]
Sau Khi chiếm lĩnh được trở nên, Rivière mang đến đi kiếm Tôn Thất dựa nhằm phú lại trở nên, tuy nhiên quân Pháp vẫn ở lại Hành cung, đóng góp lưu giữ cửa ngõ nhộn nhịp và cửa ngõ bắc. Hai mặt mũi đầu tiên thỏa thuận việc phú trả trở nên Hà-Nội vào trong ngày 29 tháng tư năm 1882, sở hữu hiệu lực thực thi kể từ 01 mon 5 năm 1882. Quân binh tháp canh trú của triều đình ko được quá số 200 người và ko được xây che thêm thắt hào lũy hoặc tháp canh canh chống thủ công cộng xung quanh trở nên [6] Mặc cho dù trái khoáy mệnh lệnh thuở đầu được phú về sự chỉ dùng vũ lực Khi quan trọng, hành vi của Rivière vẫn được thống đốc Nam Kỳ bao trùm và Rivière thậm chí là còn được ban tặng huân chương về thành công này.[5]
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Việc tiến công trở nên Thành Phố Hà Nội là tự động ý Rivière, chứ không cần ở trong plan của Le Myre de Vilers
- ^ a b Antonini, Paul, tr. 269
- ^ a b Antonini, Paul, tr. 270
- ^ Rambaud, Alfred, tr. 424
- ^ a b c Antonini, Paul, tr. 271
- ^ P.Vial, trang 99
Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]
- Quốc triều chánh biên toát yếu, Cao Xuân Dục, 1909
- Việt Nam Sử Lược, Trần Trọng Kim, 1919
- Paulin Vial (1899). Nos Premières Années au Tonkin. Baratier et Molaret.
- Antonini, Paul (1890). Annam, le Tonkin et l'Intervention de la France en Extrême Orient. Paris: Librairie Bloud et Barral.
- Rambaud, Alfred (1888). La France Coloniale. Paris: Armand Colin et Cie.
Bình luận