Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia
Võ Trường Toản (武長纘 hoặc 武長团,[1] 1709 - thất lạc ngày 27 mon 7 năm 1792; nhằm mục tiêu ngày 9 mon 6 năm Nhâm Tý)[2], hiệu Sùng Đức vì thế chúa Nguyễn Phước Ánh (còn gọi là Nguyễn Ánh, sau thống nhất quốc gia trở nên nhà vua Nguyễn Thế Tổ) phong tặng; là 1 trong những ngôi nhà giáo VN có tiếng "học rộng lớn, có tài năng lược thao và tiết hạnh rộng lớn người"[3] ở Gia Định nhập thế kỷ XVIII.
Bạn đang xem: võ trường toản là ai
Tiểu sử[sửa | sửa mã nguồn]
Theo GS. Trịnh Vân Thanh, thì tổ tiên Võ Trường Toản vốn liếng là kẻ Hoa tị nạn Mãn Thanh quý phái trú ngụ ở Đàng Trong. Đến khi xẩy ra cuộc hôn nhân gia đình của công phái nữ Ngọc Vạn, đàn bà loại nhị của Chúa Sãi Nguyễn Phước Nguyên với vua Chân Lạp Chei Chetta (1576-1628), thì bọn họ cũng kể từ miền Trung nhập miền Nam lập nghiệp [4].
Về tiểu truyện của ông và được đại thần Phan Thanh Giản tóm lược nhập một bài xích văn bia bằng văn bản Hán biên soạn năm Đinh Mão (1867), tạm thời dịch rời khỏi như sau:
- "Tiên sinh bọn họ Võ, húy Trường Toản. Đời trước hoặc rằng là kẻ Thanh Kệ (Quảng Đức) [5], hoặc rằng người Bình Dương (Gia Định) [6], trước lâu nghiệp nằm trong ai không biết rõ rệt. Chỉ biết sở học tập của tiên sinh đang được cho tới bậc cứng cáp, tương đối đầy đủ, hóa học thiệt với thuật nghiệp uyên thâm thông đạt. Xảy hồi loàn Tây Sơn, tiên sinh ở ẩn ngỏ ngôi trường dạy dỗ học[7], thông thường học tập trò cho tới bao nhiêu trăm. Ông Ngô Tùng Châu là môn sinh cao đệ nhất. Thứ cho tới là những ông Trịnh Hoài Đức, Phạm Ngọc Uẩn, Lê Quang Định, Lê tì Phẩm, Ngô Nhơn Tịnh. Bậc danh sĩ là ông Chiêu, ông Trúc đều ẩn dật. Hình như ko kể không còn được...Các ông ấy đều gặp gỡ hồi phong vận, thời trung hưng triều Gia Long đức bậc tôi hiền khô, với người hoặc sát thân thiết nhằm tạo nên sự điều nhân, hoặc quên bản thân nhằm trọng tiết nghĩa, thảy đều nên công nghiệp rộng lớn...Lúc ngự nhập Gia Định, đức Thế Tổ Cao ngọc hoàng hằng triệu tiên sinh cho tới đối ứng...Tiên sinh ko hứng rời khỏi thực hiện quan lại, nên phiên phiến ko thấy được sự nghiệp. Từ thuở tiên sinh lấy lối học tập nghĩa lý nhằm giáo hóa, không những đương thời huấn luyện và đào tạo được không ít bậc nhân tài, mà còn phải truyền thuật, giảng luận, trau dồi về sau"...[8]

Võ Trường Toản thất lạc ngày mồng 9 mon 6 năm Nhâm Tý (tức 27 mon 7 năm 1792).
Hiện ni văn thơ của Võ Trường Toản chỉ với lưu truyền một bài xích "Hoài cổ phú", viết lách bằng văn bản Hán, lâu năm 24 câu[9].
Được tôn kính[sửa | sửa mã nguồn]
Hay tin cẩn ông thất lạc, chúa Nguyễn cảm mến, tiếc thương, ban kể từ hiệu là "Gia Định xử sĩ Sùng Đức Võ tiên sinh" (nghĩa là bậc xử sĩ Võ tiên sinh, người Gia Định, sùng về đạo đức nghề nghiệp và là như phụ thân của Vua) nhằm ghi nhập mộ [10].
Để tưởng niệm công đức của thầy (như cha), Vua Gia Long cũng đều có song liễn tưởng niệm:
- Sinh chi phí giáo huấn đắc nhân, vô tử nhi hữu tử
- Một hậu thịnh danh bên trên thế, tuy rằng vong fake bất vong"
Dịch nghĩa:
- Lúc sinh sống, giáo dục được người, ko con cái nhưng mà như có
- Khi thất lạc, tiếng vang còn nhằm, thân thiết tan danh vẫn còn đấy. [11].
Hiện nhập Tụy Văn lâu nằm trong khuôn viên Văn Thánh Miếu Vĩnh Long với bịa bài xích vị thờ ông.
Xem thêm: tôi là ai không hệ thống nào an toàn
Tên ông còn được gọi là cho những dự án công trình công nằm trong, như mặt phố, ngôi trường học tập.
Khu mộ và thông thường thờ[sửa | sửa mã nguồn]
Hài cốt ở trong nhà giáo Võ Trường Toản khi đầu được chôn bên trên làng mạc Hòa Hưng, là điểm ông từng ngồi dạy dỗ học tập (xem đình Chí Hòa). Theo Huỳnh Minh, chuẩn chỉnh bám theo điều tâu của Phan Thanh Giản, năm 1852, vua Tự Đức đang được ban chỉ "lập thông thường thờ, hiến ruộng nhằm phụng sự, từng năm xuân thu cúng tế" mang lại ông [12].
Sau khi quân Pháp cướp tía tỉnh miền Đông Nam Kỳ (1862), Phan Thanh Giản, Nguyễn Thông (đốc học tập Vĩnh Long), Phạm Hữu Chánh (hiệp trấn An Giang), hiệp cùng rất nhiều sĩ phu không giống đang được sang cát di cốt của Võ Trường Toản (cùng bà xã và con) về xã Báo Thạnh (Ba Tri, Ga Tre), với ý tức thị ko nhằm mộ thầy nằm trong vùng quản lý của quân xâm lăng. Ngày sang cát (28 mon 3 âm lịch năm 1867), Nguyễn Thông đang được thay cho mặt mày những nho sĩ đứng thực hiện công ty lễ.

Khu mộ của Võ Trường Toản được đứa ở xã Báo Thạnh (trước phía trên gọi là làng mạc Mù U) gọi là "khu mộ ông Hậu Tổ", vì như thế ông là người dân có công truyền dạy dỗ luân lý Khổng Mạnh ở vùng khu đất Đồng Nai - Gia Định. Tại phía trên, ngoài ngôi mộ ông, còn tồn tại mộ bà xã và đàn bà (vợ ck ông chỉ sinh được một gái, bị bệnh dịch thất lạc kể từ nhỏ). Cả tía đều được kiến thiết theo phương thức voi phục, nằm trong khuôn viên thông thoáng. Tại ngoài khu vực mộ, phía phía bên phải là 1 trong những nhà thời thánh nhỏ đẹp nhất với cái cong, nhị tầng, và bên phía trong với bịa tượng của ông.
Khu mộ và thông thường thờ và được Sở Văn hóa tin tức rời khỏi đưa ra quyết định thừa nhận là Di tích lịch sử hào hùng cấp cho quốc gia ngày 24 mon một năm 1998[13] và Quyết ấn định số 2654/QĐ-UB của Ủy Ban Nhân Dân tỉnh Ga Tre phát hành ngày 18/8/2000 không ngừng mở rộng Khu di tích lịch sử bên trên phần khu đất tịch thu của ông Phan Văn Năm, lúc này (2016) ngôi nhà ông Năm ở đối lập cổng chủ yếu và ông cũng chính là người trước tiên coi sóc Khu di tích lịch sử mộ cụ Võ.
Một vài ba hình ảnh[sửa | sửa mã nguồn]
-
Xem thêm: be na la con ai
Đình Chí Hòa, điểm ngôi nhà giáo Võ Trường Toản từng ngồi dạy dỗ học tập.
-
Tượng ngôi nhà giáo Võ Trường Toản ở nhập đình Chí Hòa.
Chú thích[sửa | sửa mã nguồn]
- ^ Trang chủ » Văn hóa nghệ thuật » Tác gia » Cổ đại (? ÷ 1887) » Hậu Lê, Mạc, Trịnh-Nguyễn (1427 » Võ Trường Toản - 武長团
- ^ Triệu, Nguyễn (1941). “Võ Trường Toản”. Tri-Tân Tạp-Chí. 1: 7.
- ^ Nguyễn Q. Thắng – Nguyễn tì Thế, Từ điển anh hùng lịch sử hào hùng Việt Nam. Nhà xuất phiên bản Khoa học tập xã hội, 1992, tr. 972.
- ^ Theo GS. Trịnh Vân Thanh,Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển (tập hạ), Nhà xuất phiên bản Hồn Thiêng, Thành Phố Sài Gòn, 1966, tr.1450-1452.
- ^ Thanh Kệ lúc đó nằm trong dinh thự Quảng Đức; ni nằm trong thị trấn Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế.
- ^ Đây là thị trấn Bình Dương (Sài Gòn), nằm trong phủ Gia Định; ni nằm trong Thành phố Xì Gòn.
- ^ Nơi ông dạy dỗ học tập hoàn toàn có thể là đình Hòa Hưng, ni là đình Chí Hòa nằm trong Q.10.
- ^ Phan Thanh Giản biên soạn bài xích minh này vào trong ngày 28 mon 3 năm Đinh Mão (1867), tức trước lúc ông tử tiết với bao nhiêu mon. Bản dịch bên trên là của Huỳnh Minh, Gia Định xưa (Nhà xuất phiên bản Văn hóa - tin tức in lại năm 2006, tr. 151). Có xem thêm thêm thắt phiên bản dịch của Ca Văn Thỉnh in nhập sách Võ Trường Toản của Nam Xuân Thọ (Tân Việt, Thành Phố Sài Gòn, 1957, tr. 10).
- ^ Nguyên phiên bản với chép nhập Thành ngữ kỳ tích danh nhân kể từ điển, sách đang được dẫn.
- ^ Theo văn bia đang được dẫn. tin tức thêm: Mãi cho tới mon 9 năm Kỷ Mão (1819), vua Gia Long (tức chúa Nguyễn Phúc Ánh) còn đồng ý buông tha thuế mang lại con cháu Xử sĩ Võ Trường Toản là Võ Tài Đồng, nhằm tỏ lòng ngưỡng mộ (theo Quốc triều sử toát yếu, Nhà xuất phiên bản Văn học tập, 2002, tr. 149).
- ^ Bộ liễn bên trên từng được lưu lưu giữ bên trên đình Chí Hòa. Tiếc rằng, vì như thế thời hạn và vì như thế bảo vệ tầm thường, nên cỗ liễn đã trở nên gãy mục năm 1980 [1] Lưu trữ 2009-09-03 bên trên Wayback Machine.
- ^ Năm ban chỉ và những chữ nhập ngoặc đều trích kể từ văn bia đang được dẫn.
- ^ Mộ ngôi nhà giáo Võ Trường Toản [2] Lưu trữ 2012-07-30 bên trên Wayback Machine.
Bình luận